Ρόδι… το σύμβολο της καλοτυχίας

Σύμβολο αφθονίας και γονιμότητας, το πανέμορφο ρόδι καλωσορίζει την καινούρια χρονιά, σκορπίζοντας για γούρι τους σπόρους του στο κατώφλι των σπιτιών μας. Το πανέμορφο ρόδι όμως έχει να μας δώσει και πολλές νοστιμιές που θα ετοιμάσουμε εύκολα και θα απολαμβάνουμε όλο το χρόνο.

Αγορά
Διαλέγω πάντα ρόδια ώριμα, με ωραίο κοκκινωπό χρώμα και σκληρή, κρουστή και στιλπνή φλούδα. Το κάθε φρούτο πρέπει να είναι σχετικά βαρύ, γερό, χωρίς σκισίματα και ρωγμές στη φλούδα. Όταν το κτυπάω με τα κότσια των δαχτύλων μου ο ήχος πρέπει να είναι βαθύς, μέτρια κούφιος.

Καθάρισμα 
Για να πάρω τους σπόρους του ροδιού έχω ένα μικρό κολπάκι: Χαράζω ελαφρά ένα ρόδι με ένα μυτερό μαχαίρι. Μετά το ανοίγω σε εκείνο το σημείο με τα δάχτυλά μου, ώστε το ρόδι να κοπεί στα δύο. Τα κομμάτια είναι ακανόνιστα βέβαια, αλλά δεν έχει σημασία.
Μετά, γυρίζω ανάποδα κάθε κομμάτι, δηλαδή με τα σπόρια προς τα κάτω, πάνω από ένα μπολ. Το κρατάω με το ένα χέρι από την κάτω μεριά και, με το άλλο χέρι, χτυπάω αρκετές φορές τη φλούδα του ροδιού με τη λαβή ενός μαχαιριού. Ετσι, τα σπόρια ξεκολλάνε από τη φλούδα και τις λευκές μεμβράνες και πέφτουν στο χέρι μου και στο μπολ από κάτω.

Πώς παίρνω το χυμό του ροδιού
Ο χυμός από τα σπόρια του ροδιού βγαίνει με δύο τρόπους: με στύψιμο στο λεμονοστύφτη ή με στύψιμο σε ένα σουρωτήρι. Στην πρώτη περίπτωση, κόβω ένα ρόδι στη μέση, με τον τρόπο που σας περιέγραψα παραπάνω. Μετά στύβω το κάθε κομμάτι στο λεμονοστύφτη, όπως κάνω δηλαδή με ένα πορτοκάλι ή λεμόνι.
Ο άλλος τρόπος είναι να αφαιρέσω τα σπόρια του ροδιού, πάλι όπως σάς περιέγραψα παραπάνω, και να τα πιέσω σε ένα λεπτό σουρωτήρι με ένα βαρύ γουδοχέρι. Ωραία στύβονται και στο εργαλείο που λιώνει τις σκελίδες σκόρδου, αλλά μού παίρνει περισσότερο χρόνο γιατί λιώνω τους σπόρους σε μικρές δόσεις.

Στο ψυγείο
Τα ρόδια διατηρούνται για λίγες ημέρες εκτός ψυγείου, μακριά από πηγές θερμότητας και έντονο ηλιακό φως.
Καθαρισμένα (σπόρια) διατηρούνται στο ψυγείο για 3 – 4 ημέρες. Τα βάζω σε ένα γυάλινο ταπεράκι ή σε γυάλινο μπολ, σκεπασμένο με χαρτί κουζίνας και μετά με το καπάκι του.
Το ίδιο καλά διατηρούνται και στην κατάψυξη, για πολλούς μήνες, τυλιγμένοι σε χαρτί κουζίνας και μετά σε νάιλον σακουλάκια.

Πώς χρησιμοποιώ σπόρους ροδιού
• Σε όλες τις χειμωνιάτικες πράσινες σαλάτες, ιδιαίτερα τις γιορτινές όπου έχει και ιδιαίτερο συμβολικό χαρακτήρα.
• Σε πιλάφια, ριζότι, κριθαρώτο κ.ά., πάντα ωμό και πάντα στο τέλος.
• Σε παραδοσιακά παρασκευάσματα όπως κόλλυβα, βαρβάρα (ή ασουρέ) και μουσταλευριά. Και εδώ παίζει πολύ σημαντικό συμβολικό ρόλο.
• Σε πολλά μαγειρευτά με αρνάκι και κοτόπουλο, ιδιαίτερα της περσικής «αυτοκρατορικής» κουζίνας όπου και χρησιμοποιείται κατά κόρον.

Νοστιμιές με ρόδι

Λικέρ ροδιού
Βάζω 1 κιλό σπόρους ροδιού, 750 γρ. ζάχαρη και 1 αστεροειδή γλυκάνισο (ή 1 καρφάκι γαρίφαλο) σε μια μεγάλη γυάλα που να κλείνει αεροστεγώς. Κλείνω καλά τη γυάλα και την αφήνω για 1 μήνα μέσα στο σπίτι, σε ένα ζεστό σημείο, π.χ. κοντά στο καλοριφέρ ή στη σόμπα, σε ένα ζεστό ντουλάπι πάνω από το καλοριφέρ ή μπροστά από ένα ηλιόλουστο παράθυρο. Σε τακτά χρονικά διαστήματα ανακινώ δυνατά τη γυάλα για να διαλύεται η ζάχαρη.
Μόλις περάσει ο μήνας σουρώνω καλά το μείγμα σε λεπτή σήτα, πιέζοντας πόσο γίνεται τους σπόρους με μια ξύλινη κουτάλα. Ρίχνω στο υγρό 750 ml βότκα ή τσίπουρο -το τσίπουρο έχει πιο βαριά μυρωδιά και γεύση, ενώ η βότκα έχει πιο ουδέτερη και ντελικάτη γεύση. Η επιλογή είναι δική σας. Αν θέλετε βάζετε κονιάκ που δίνει πιο «ζεστή» γεύση, ωστόσο το ποτό θα σκουρύνει αρκετά και θα χάσει το φωτεινό κόκκινο χρώμα του.
Ανακατεύω καλά και βάζω το ποτό σε μπουκάλι. Το αφήνω για καμιά δεκαριά μέρες για να αναμειχθούν καλά οι γεύσεις και τα αρώματά του και το σερβίρω.

Ξίδι ροδιού
Παίρνω τα σπόρια από 1 μεγάλο και ώριμο ρόδι και τα βάζω σε μια μέτρια γυάλα. Ρίχνω 500 γρ. ξίδι από λευκό κρασί, κλείνω τη γυάλα, ανακινώ και τη βάζω για 15 μέρες σε σκιερό σημείο του σπιτιού, μακριά από ζέστη και φως.
Έτοιμο το ξίδι! Το σουρώνω, το βάζω σε γυάλινο μπουκάλι και το διατηρώ σε σχετικά δροσερό και σκοτεινό σημείο.
Πως το σερβίρω:
• Το ξίδι αυτό, με το λεπτό, φίνο άρωμα είναι ιδανικό για λαδόξιδο σε πράσινες σαλάτες
• Το χρησιμοποιώ για να σβήνω στο τηγάνι γαρίδες ή κοτόπουλο
• Αν έχω φτιάξει μεγάλη ποσότητα, το χρησιμοποιώ σε τσάτνι και σε φρούτα διατηρημένων σε ξίδι και αλκοόλ, αντικαθιστώντας το απλό ξίδι

Πετιμέζι ροδιού
Βάζω 1 λίτρο χυμό ροδιού σε ένα μεγάλο γυάλινο βάζο και προσθέτω 1 κουτ. γλυκού στάχτη από ξύλα, κοσκινισμένη σε ένα σουρωτηράκι για το τσάι. Προσοχή: παίρνω στάχτη από τζάκι ή ξυλόσομπα ή ακόμα και από θράκα ψησταριάς, στην οποία όμως δεν έχω ψήσει ακόμα κάτι, αλλιώς η στάχτη θα πάρει άσχημη μυρωδιά από το κρέας ή το ψάρι που θα έχω ψήσει!
Ανακατεύω καλά τη στάχτη στο χυμό, σκεπάζω το βάζο με ένα πανάκι και αφήνω για 8 – 10 ώρες. Αναποδογυρίζω το υγρό (με προσοχή για να μην ανακινηθεί το ίζημα από τη στάχτη στον πάτο του μπολ) σε ένα ψιλό σουρωτήρι, στερεωμένο επάνω από μια κατσαρόλα. Το βράζω σε μέτρια φωτιά για περίπου 1 ώρα, ξαφρίζοντας τακτικά τα πρώτα 15 λεπτά. Το πετιμέζι θα είναι έτοιμο όταν θα έχει απομείνει στην κατσαρόλα το 1/3 της αρχικής ποσότητας του υγρού. Το έτοιμο πετιμέζι θα δούμε ότι βγάζει μικρές και πυκνές φουσκάλες, σαν σιρόπι.
Το φυλάω σε μικρά μπουκαλάκια, κατά προτίμηση αποστειρωμένα.

Σιρόπι ροδιού (γρεναδίνη)
Η διαφορά του σιροπιού από το πετιμέζι είναι ότι εδώ προσθέτουμε και ζάχαρη, ενώ στο πετιμέζι το υγρό απλώς βράζει, μέχρι να εξατμιστεί το περισσότερο από το νερό του και να καραμελώσουν τα σάκχαρά του. Πώς φτιάχνω το σιρόπι;
Βάζω σε μια κατσαρόλα 1 λίτρο φρεσκοστυμμένο χυμό ροδιού, 750 γρ. ζάχαρη και 1 αστεροειδή γλυκάνισο (ή 1 ξυλάκι κανέλας ή 1 μικρό μοσχοκάρυδο, κοπανισμένο με το γουδοχέρι μέχρι να σπάσει σε 3 – 4 κομμάτια). Βράζω τα υλικά μέχρι να κοχλάσουν, ξαφρίζοντας αν χρειαστεί και αφήνω να σιγοβράζουν για όση ώρα χρειαστεί, μέχρι το μείγμα να σιροπιάσει. Δοκιμάζω αν είναι έτοιμο, με τον αλάνθαστο τρόπο δοκιμής του σιροπιού, δηλαδή με το πιατάκι: Ρίχνω 1 κουταλάκι σιρόπι σε ένα μικρό άσπρο πιατάκι του καφέ, το κρυώνω για 1 λεπτό στο ψυγείο και μετά περνάω ένα κουταλάκι μέσα από το σιρόπι: αν αφήσει δρομάκι που κλείνει αργά, είναι έτοιμο.
Σουρώνω το σιρόπι από λεπτή σήτα και το μοιράζω σε αποστειρωμένα μπουκαλάκια ή βαζάκια.
Πως το σερβίρω:
• Περιχύνω παγωτό, πανακότα, γιαουρτάκι ή μους λευκής σοκολάτας
• Σερβίρω με το σιρόπι αυτό τηγανίτες, πανκέικς, λουκουμάδες και σβίγκους
• Το ανακατεύω με ξίδι (βαλσαμικό ή μηλόξιδο) σε ντρέσινγκ για πράσινες χειμωνιάτικες σαλάτες
• Σαν γρεναδίνη, σε πολλά κοκτέιλ και σε παντς φρούτων, αλκοολούχα και μη