Η ιστορία του σταφυλιού χάνεται στα βάθη των αιώνων. Πρόκειται για ένα θεϊκό δώρο που δόθηκε από το θεό στον άνθρωπο για να του χαρίσει μακροζωία ομορφιά και υγεία.
Η σχέση ανθρώπου-αμπελιού χάνεται στο βάθος του χρόνου. Για τη διατροφή του ο άνθρωπος χρησιμοποιούσε τα σταφύλια από την εποχή του ορείχαλκου. Σύμφωνα με τη μυθολογία ο θεός Διόνυσος το έφερε από την Ασία και κατέκτησε σπουδαία θέση στη ζωή της αρχαίας Ελλάδας, που τόσο ο Διόνυσος όσο και οι περίφημες τελετές του συνδέθηκαν αποκλειστικά με το σταφύλι και ένα από τα προϊόντα του, το κρασί. Γύρω στον 15ο αιώνα π.Χ. άρχισε να εξαπλώνεται και η καλλιέργεια του αμπελιού αποτελώντας μια από τις βάσεις της οικονομίας του τόπου, όπως μαρτυρούν τα νομίσματα με τις απεικονίσεις σταφυλιών.
.
Τάρτα με σταφύλια και κρέμα φουντουκιού
Τα σταφύλια έχουν την τιμητική τους. Ας τα απολαύσουμε σε λογιών-λογιών γλυκίσματα, όπως η εύκολη αυτή τάρτα.
Από τον Όμηρο έως σήμερα
Οι αρχαιότερες αναφορές για το σταφύλι βρίσκονται στα Ομηρικά Έπη. O Όμηρος εκθειάζει τις αρετές του, αλλά συγχρόνως στηλιτεύει και την κατάχρησή του. Στα συμπόσια των ηρώων δεσπόζει η κατανάλωση σταφυλιού τόσο στην Οδύσσεια όσο και στην Iλιάδα. O Oδυσσέας δίνει στον Eυρύμαχο να φάει σταφύλι, παρότι εκείνος είναι ακόμα βρέφος. Το ίδιο συμβαίνει με τον Φοίνικα και τον Αχιλλέα αλλά και με τη Nαυσικά και τις θυγατέρες του Πινδάρου.
Το σταφύλι, επίσης έχει ξεχωριστή θέση στο χριστιανισμό και αποτελεί σημαντικό στοιχείο της εκκλησιαστική παράδοσης. Το βλέπουμε να διακοσμεί τα τέμπλα των εκκλησιών. Το κρασί επίσης συμβολίζει το αίμα και μαζί με το ψωμί που συμβολίζει το σώμα του Χριστού στη Θεία Κοινωνία.
.
Μπρουσκέτες με πικάντικη κρέμα, ψητό προσούτο και σταφύλια
Τον Σεπτέμβρη που τα σταφύλια είναι στα καλύτερά τους, αλλά και ο καλοκαιρινός καιρός βοηθάει για μεζεδάκια με φίλους, οι μπρουσκέτες αυτές είναι τέλειες. Γίνονται γρήγορα και πολύ εύκολα.
Σταφύλι ένα φρούτο με υψηλή διατροφική αξία
Είναι εξαιρετικά θρεπτικό φρούτο με πληρέστατη σύνθεση σε μεταλλικά άλατα και βιταμίνες. Πιο αναλυτικά το σταφύλι είναι πλούσιο σε βιταμίνη Α, βιταμίνη C, καθώς και σε βιταμίνες του συμπλέγματος Β, ενώ από μεταλλικά στοιχεία περιέχει ασβέστιο (Ca), φώσφορο (P), κάλιο (K) και σίδηρο (Fe). Είναι καλή πηγή υδατανθράκων λόγω των σταφυλοσακχάρων που περιέχει κι έτσι αποτελεί καλή πηγή ενέργειας για τον οργανισμό.
Η βιταμίνη Α βοηθά στην καλή όραση, ενώ οι ανθοκυανίνες (χρωστικές που βρίσκονται κυρίως στα κόκκινα σταφύλια) δυναμώνουν τα αγγεία των ματιών κι επιβραδύνουν τη γήρανση της όρασης και την ανάπτυξη παθήσεων του αμφιβληστροειδούς.
Εκτός από την προστατευτική τους δράση για την όραση, οι ανθοκυανίνες μαζί με τις πολυφαινόλες, λόγω των εξαιρετικά αντιοξειδωτικών ιδιοτήτων τους, εμποδίζουν τη δημιουργία και τη δράση των ελευθέρων ριζών, ενισχύουν τα τοιχώματα των αγγείων και μειώνουν τις φλεγμονές, ασκώντας τόσο αντιγηραντική όσο και καρδιοπροστατευτική δράση. Μάλιστα έχει βρεθεί ότι τα λιπαρά οξέα που περιέχονται στο κουκούτσι του σταφυλιού, μειώνουν τη χοληστερίνη και βοηθούν στην πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων. Τα φλαβονοειδή, που αφθονούν κι αυτά στο κόκκινο σταφύλι, προστατεύουν την καρδιά, τα αγγεία και τους πνεύμονες και τονώνουν το δέρμα.
Παράλληλα, το σταφύλι είναι καλή πηγή φυτικών ινών, που συντελούν στην καλή λειτουργία του εντέρου, γι’ αυτό και θεωρείται φάρμακο κατά της δυσπεψίας, της δυσκοιλιότητας, της κολίτιδας και των αιμορροΐδων. Λόγω της περιεκτικότητάς του σε βιταμίνη C, που ενισχύει το αμυντικό σύστημα, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε περιπτώσεις ανάρρωσης και σε οξείες εμπύρετες καταστάσεις, ενώ ενισχύει και την απορρόφηση του επίσης περιεχόμενου σιδήρου, οπότε μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε περιπτώσεις αναιμιών.
Παρόλα αυτά πρέπει να καταναλώνεται με προσοχή, γιατί το ισοδύναμο φρούτου αντιστοιχεί σε 10-12 ρόγες!Διατροφική ετικέτα
Μερίδα: 100 gr
Θερμίδες: 65
Λιπαρά: 0 gr
Χοληστερόλη: 0 gr
Υδατάνθρακες: 18 gr
Σάκχαρα: 15 gr
Πρωτεΐνη: 1 gr
Φυτικές ίνες: 1 gr
Νερό: 80 ml
Βιταμίνη Α: 70 I.U
Βιταμίνη C: 3,68mg
Ασβέστιο (Ca): 16 mg
Σίδηρος (Fe): 0,6 mg
.
Λαβράκι με ελιές, σταφύλια και πατάτες «τσακιστές»
Το λαβράκι είναι από τα πιο «εύκολα» ψαράκια γιατί δεν έχει πολλά κόκαλα και είναι πολύ νόστιμο. Οι ελιές και τα σταφύλια είναι δύο «κόντρα» υλικά που το κάνουν μοναδικό.
Προϊόντα του σταφυλιού
– Κρασί: τα σάκχαρα που περιέχονται στο σταφύλι μετατρέπονται με αλκοολική ζύμωση σε οινόπνευμα. Οι πολυφαινόλες του κρασιού ενισχύουν την άμυνα του οργανισμού έναντι των ελευθέρων ριζών, ανεβάζουν τα επίπεδα της «καλής» (HDL) χοληστερόλης και μειώνουν τα αντίστοιχα της κακής (LDL), αραιώνουν το αίμα και μειώνουν τον κίνδυνο αθηρωμάτωσης.
– Σταφίδα: αποξηραμένο προϊόν του σταφυλιού με ανάλογη θρεπτική αξία, καθώς περιέχει μεγαλύτερη ποσότητα ασβεστίου, σιδήρου και βιταμίνης Α από ότι το φρέσκο σταφύλι.
– Χυμός σταφυλιού: λόγω της ποιότητας και του πλούτου του αποκαλείται «φυτικό γάλα», αλλά έχει αρκετά υψηλή θερμιδική απόδοση (200 Kcal/ποτήρι). Περιέχει πολλά φλαβονοειδή, που βοηθούν στην πρόληψη των θρομβώσεων. Λόγω των αντισηπτικών του ιδιοτήτων, ο χυμός δρα κατά της υψηλής χοληστερόλης, του άσθματος, της δυσκοιλιότητας, των νεφρικών διαταραχών και των πεπτικών δυσλειτουργιών. Προϊόν του χυμού είναι το πετιμέζι που χρησιμοποιείται όπως το μέλι.
.
Ψαρονέφρι με σταφύλια και σάλτσα κρασιού με κάρι
Είναι σημαντικό να μην χρειαστεί να προσθέσουμε νερό κατά το μαγείρεμα, για να διατηρήσουμε τον έντονα κρασάτο χαρακτήρα της σάλτσας. Γι αυτό, μαγειρεύουμε το φαγητό σε πολύ σιγανή φωτιά και με καλά κλεισμένη κατσαρόλα για να μην σωθεί το κρασί.
Με την συνεργασία του Δημήτρη Γρηγοράκη
Κλινικός Διαιτολόγος-Διατροφολόγος,
ΜSc Επιστημονικός Διευθυντής Κέντρου Διαιτολογικής Υποστήριξης
& Μεταβολικού Ελέγχου ΑΠΙΣΧΝΑΝΣΙΣ – ΛΟΓΩ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ,
Πρόεδρος Ελληνικής Διατροφολογικής Εταιρείας, www.logodiatrofis.gr
Ευχαριστούμε Ντίνα μας