Όταν επισκέπτεστε έναν τόπο, για δουλειά ή διακοπές, ψάξτε να ανακαλύψετε τη γαστρονομική του κουλτούρα, τη γευστική του ταυτότητα. Ακόμη και το πιο μικρό, απομακρυσμένο σημείο στον ελληνικό χάρτη έχει ένα ταβερνάκι που σερβίρει μια συνταγή την οποία δεν θα βρείτε γραμμένη σε κανένα βιβλίο, ή έχει ένα μπακάλικο που πουλά ένα εκπληκτικό ντόπιο καλούδι που δεν θα φτάσει ποτέ ούτε στο καλύτερο ντελί της Αθήνας.
Το πιο σίγουρο χαρτί για να ανακαλύψετε θησαυρούς νοστιμιάς είναι οι τοπικές λαϊκές αγορές. Εκεί, τα προϊόντα έρχονται από απόσταση… λίγων μέτρων, ολόφρεσκα, ντόπια, μοναδικά. Και βέβαια, ο κάθε παραγωγός-πωλητής, θα σας προτείνει -αν τον ρωτήσετε- μια συνταγή που δεν θα έχετε ξανακούσει και που σίγουρα αξίζει να την καταγράψετε.
Στη λαϊκή αγορά της Ζακύνθου όμως θα τις δοκιμάσετε κιόλας! Ο λόγος; Οι παραγωγοί έχουν σκεφτεί μια ιδέα πρωτότυπη, που ξεκίνησε πριν καιρό, με σκοπό όχι το κέρδος, αλλά για να γνωρίσουν οι επισκέπτες τα προϊόντα του τόπου, να τα δοκιμάσουν εκεί, στη στιγμή και να εκτιμήσουν άμεσα τη νοστιμιά, την ποιότητα και τη χαμηλή τιμή τους!
Μεζές με ό,τι έχουμε!
Ο Γιώργος Γάσπαρης και η γυναίκα του, η Ειρήνη, συνταξιούχοι χρόνια, βρήκαν έναν τρόπο να αξιοποιήσουν τον άφθονο, πλέον, ελεύθερο χρόνο τους πολύ πιο δημιουργικά από το να μένουν σπίτι. Εχουν βρει ένα χώρο, μέσα στη λαϊκή και ετοιμάζουν μεζέδες με ό,τι καλό θα τους δώσουν κάθε φορά οι παραγωγοί από τους γύρω πάγκους!
Και είναι πολλά: ντομάτες, κολοκυθάκια, μελιτζάνες, πιπεριές κάθε είδους, αγγουράκια, πατάτες, μυρωδικά. Και φτιάχνουν ένα σωρό καλούδια που τα κερνάνε στους πελάτες, ντόπιους και ξένους, δωρεάν φυσικά.
Το πιο συνηθισμένο είναι οι δροσερές χωριάτικες σαλάτες, με μπόλικο ντόπιο λάδι και αφράδα (ακατέργαστο αλάτι) από τις κοντινές αλυκές. Δροσερός μεζές, νοστιμότατος. Και καθώς τσιμπολογάς, ρωτάς από ποιον παραγωγό είναι η κατακόκκινη και ζουμερή ντομάτα ή πιπεριά και σου λένε από τον τάδε ή το δείνα παραγωγό, για να αγοράσεις, αν θέλεις.
Επειτα, πέφτουν στην κατσαρόλα, σε μπόλικο λάδι, γενναίες δόσεις από χοντροκομμένες ντόπιες πατάτες! Κι αν έχει μπελουσιώτικες (από το χωριό Μπελούσι), ακόμη καλύτερα, είναι οι νοστιμότερες του νησιού! Μόλις γίνουν τραγανές και ρόδινες, πέφτουν στην πιατέλα, μαζί με μπόλικη αφράδα και ρίγανη του βουνού και… όποιος προλάβει! «Σε ένα μπολάκι δίπλα, βάζω τη σάλτσα», λέει ο κ. Γιώργος και κλείνει το μάτι. Η «σάλτσα» είναι μείγμα από λάδι, λεμόνι, ρίγανη και σκόρδου «στουμπισμένο», δηλαδή κοπανισμένο, και εκεί όποιος θέλει βουτάει τις φρεσκοτηγανισμένες πατάτες! Ονειρο! Ασύλληπτη νοστιμιά, με το τίποτα!
Μετά αρχίζουν τα τηγανίσματα μελιτζάνας και κολοκυθιού: ο κ. Γιώργος τα κόβει σε μακριές φέτες, τις αφήνει μερικά λεπτά σε νερό και μετά τις σκουπίζει, τις αλατίζει, τις αλευρώνει και κατευθείαν στο τηγάνι, στο καυτό λάδι. Σερβίρισμα πάλι με το σκορδολαδολέμονο. Αν πέσει και κρασάκι στο ποτήρι (ευγενική προσφορά από τον κρασοπαραγωγό παραδίπλα), άναψε το γλέντι! Δεν μένει όμως μόνο στα λαχανικά. Είναι και μάστορας στο ψάρι. Κι όταν τα καΐκια φέρουν γαύρο, σαρδέλες ή μαριδάκι, όλο και κάτι θα του φέρουν οι ψαράδες για μεζέ στο τηγάνι. Τότε είναι που γίνεται το αδιαχώρητο.
Οι τουρίστες ξετρελαίνονται! Σε καμία ταβέρνα δεν θα δοκιμάσουν τόσο φρέσκα και νόστιμα μεζεδάκια, πουθενά δεν θα δουν αυτούς τους συνδυασμούς.
Τηγανίτες με κολοκυθανθούς
Το πάρτυ αρχίζει όταν ετοιμάζονται τα πιο πειραγμένα μεζεδάκια. Αν είστε τυχεροί και τη μέρα που θα πάτε στη λαϊκή έχει φρέσκους, πρωινούς κολοκυθανθούς, θα δοκιμάσετε κροκέτες που θα σας αφήσουν άφωνους. Ο κ. Γιώργος μας δίνει τη συνταγή: «Καθαρίζεις τους ανθούς από το σκληρό κόμπο, μέσα στη βάση τους, τους βουτάς να ξεπλυθούν σε κρύο νερό, να φύγει κανένα μαμούνι που μπορεί να είναι μέσα, τους στύβεις λίγο με το χέρι, μην τους λιώσεις, και τους αφήνεις να στεγνώσουν. Μετά, τους κομματιάζεις σε κουρελάκια, με το χέρι. Μπόλικους, βάλε καμιά εικοσαριά. Τους βάζεις μετά σε μια λεκανίτσα και ρίχνεις μέσα 1 – 2 μικρά κολοκυθάκια ξυστά στον τρίφτη, ένα ξερό κρεμμύδι ή ένα κομμάτι ζακυθινό νεροκρέμμυδο, κι αν έχεις και καμιά μελιτζάνα, τη βάζεις κι αυτή. Βάλε και μια πιπεριά κέρατο ή και λίγη καυτερή, αν την αντέχεις!
Όλα ξυστά, στον τρίφτη. Μετά σε ένα μπολ κάνεις κουρκούτι με αλεύρι και μπίρα. Μέτριο κουρκούτι. Το ρίχνεις στη λεκάνη με τα λαχανικά και ανακατεύεις. Βάζεις και 2 – 3 αυγά, χτυπημένα, λίγο σκορδάκι, ψιλοτριμμένο, μπόλικο δυόσμο φρέσκο και ψιλοκομμένο. Κι αν βάλεις ακόμη και ψιλοκομμένο άνηθο και μαϊντανό, καλά είναι. Αλατάκι, πιπεράκι. Τα ανακατεύεις όλα καλά, να φτιάξεις έναν πηχτό χυλό, να στέκεται στο κουτάλι. Αν χρειάζεται ρίξε και αλεύρι να μην είναι νερουλό το μείγμα. Βάζεις να κάψει λάδι στο τηγάνι, δυο δάχτυλα. Μετά, ρίχνεις κουταλιές από το μείγμα στο λάδι, τις πατάς λιγάκι με το κουτάλι να απλώσουν και τις τηγανίζεις και από τις δύο μεριές, μέχρι να ροδίσουν. Έτοιμες οι τηγανίτες!».
Μην μείνετε όμως μόνο στους ανθούς. Με ό,τι μποστανικό διαθέτετε τώρα το καλοκαίρι, που είναι άφθονα, φτιάχνετε τηγανίτες με τον ίδιο τρόπο. Με τριφτά λαχανικά, χυλό, αυγά, μυρωδικά κι αλατοπίπερο.
Με τον ίδιο τρόπο ο κ. Γιώργος φτιάχνει το χειμώνα τηγανίτες με κουνουπίδι, που το χοντροτρίβει στον τρίφτη και γίνεται σαν χοντρό πλιγούρι! Ξανά χυλός με μπίρα και αλεύρι, κρεμμυδάκι, σκόρδο, μυρωδικά. Ανεπανάληπτος μεζές.
Άλλες λιχουδιές
Στη λαϊκή της Ζακύνθου θα βρείτε λιχουδιές που θα πάρετε μαζί σας για την επιστροφή και θα φυλάξετε στο ντουλάπι ή θα κάνετε δώρο στους δικούς σας: αφράδα, ρίγανη, κάππαρη και κρίταμο τουρσί, πιπερίτσες καυτερές ή γλυκές τουρσί, τριφτό (πελτές) από ντόπια ντομάτα μπουρνέλα, λιαστές ντομάτες, νεροκρέμμυδο ζακυθινό, ελιές κάθε είδους, γλυκά του κουταλιού περγαμόντο με ανεπανάληπτο άρωμα.
Η λαϊκή αγορά της Ζακύνθου είναι μικρή και λειτουργεί κάθε Δευτέρα, Πέμπτη και Σάββατο, στο λιμάνι, πίσω από το κτίριο του Λιμεναρχείου.
Exceptional!