Λίγες ημέρες έμειναν μέχρι την Καθαροδευτέρα και την έναρξη της Σαρακοστής. Αυτή την εβδομάδα, της Τυρινής ή Τυροφάγου, όπως λέγεται, το κρέας παραδοσιακά εξαφανίζεται από τα σπίτια και πρωταγωνιστής γίνεται το γάλα, τα τυριά και όλα τα παρασκευάσματα με γαλακτοκομικά που έχουν την τιμητική τους. Μια σοφά σχεδιασμένη, ομαλή μετάβαση από την κρεοφαγία των προηγούμενων ημερών, στην τυροφαγία και από εκεί στην καθαυτή νηστεία της Σαρακοστής.
Τι να ετοιμάσουμε λοιπόν ετούτες τις ημέρες;
Τυρόπιτες, γαλατόπιτες, μακαρονόπιτες
Την τιμητική τους έχουν όλες οι τυρόπιτεςκαι γαλατόπιτες, με φύλλο ή χωρίς. Φτιάξτε ό,τι τυρόπιτα θέλετε, με φέτα ή με άλλα τυριά, εμπλουτισμένες με αυγά, συχνά τραγανά ή ρύζι και βέβαια μπαχαρικά και μυρωδικά. Οι τυρόπιτες της τυρινής είναι αμέτρητες σε όλη την Ελλάδα, πολλές μάλιστα από αυτές είναι συνταγές αποκλειστικά για την Τυρινή.
Οι μακαρονόπιτες είναι επίσης ένα πολύ συνηθισμένο πιάτο των ημερών. Άλλες φτιάχνονται με σπιτικό φύλλο (εσείς μπορείτε και με φύλλο κρούστας ή άλλα έτοιμα φύλλα), άλλες όμως φτιάχνονται χωρίς φύλλο. Για παράδειγμα, μια εκπληκτικά νόστιμη μακαρονόπιτα φτιάχνουν στα Επτάνησα, όπου σε ένα ταψί βάζουν μπόλικο πρόβειο γάλα (το παίρνουν από τους κτηνοτρόφους αλλά εμείς στην πόλη το παραγγέλνουμε σε ένα καλό τυροπωλείο ή το αντικαθιστούμε με αγελαδινό) και χοντρό μακαρόνι (μακαρούνες), κανέλα και αυγό και ψήνουν την πίτα μέχρι να γίνουν τα μακαρόνια.
Οι κουρκουτόπιτες είναι η τέλεια λύση: Συγκεκριμένα οι ηπειρώτικες τυρόπιτες δίχως φύλλο, γνωστές με το όνομα ζαρκόπιτες, ζυμαρόπιτες, αλευρόπιτες, κασόπιτες κ.ά., είναι μια πανεύκολη και εξαίσια πρόταση. Φτιάχνετε έναν πυκνό χυλό από νερό με αλεύρι, ρίχνετε μπόλικα τριμμένα τυριά (κυρίως φέτα, αλλά μπορείτε να προσθέσετε και άλλα όπως κεφαλοτύρι, Μετσοβόνε, μυζήθρα ή άλλα), προσθέτετε γιαούρτι, αυγά και λάδι και αδειάζετε το χυλό σε ένα ταψί, ώστε ο χυλός να έχει πάχος μέχρι 2 εκ. Ψήνετε την πίτα μέχρι να ροδίσει πάνω-κάτω.
Οι τραχανόπιτες είναι πολύ συνηθισμένες αυτές τις ημέρες και θα τις φτιάξετε με κάθε είδους αλευρένιο τραχανά ης αγοράς, ξινό ή γλυκό, που θα τον κάνετε χυλό με γάλα και αυγά και θα νοστιμίσετε με μπόλικο βούτυρο ή μαργαρίνη και, βέβαια, μπαχαρικά και μυρωδικά. Αν θέλετε ψήνετε τον χυλό όπως είναι ή τον βάζετε ανάμεσα σε χωριάτικα φύλλα, σαν κλασική πίτα.
Όσο για τις γαλατόπιτες, τι να πω… Αριστούργημα! Χτυπάτε αυγά σε ένα μεγάλο μπολ, βάζετε μπόλικο γάλα και λίγο αλεύρι για να γίνει ένας νερουλός χυλός, ρίχνετε λάδι και λίγο αλάτι και ψήνετε σε δυνατό φούρνο για 1 ώρα, μέχρι η επιφάνεια να κάνει μια σκούρα και λαμπερή κρούστα. Στην Ηπειρο και τη Μακεδονία τη σερβίρουν με ένα μεγάλο κομμάτι τυρί φέτα! Δοκιμάστε όμως και σαν πρωινό. Είναι συγκλονιστικό!
Πλατό τυριών
Τις ημέρες αυτές όλο και θα φτάνουν στο σπίτι φίλοι για να γιορτάσετε και να πιείτε ένα ποτηράκι κρασί ή τσίπουρο. Δεν είναι λοιπόν εξαιρετική ευκαιρία αυτή την εβδομάδα να φτιάξετε ποικιλίες τυριών που θα σερβίρετε με το κρασάκι; Φτιάξτε ξεχωριστές πιατέλες, μία με λευκά τυριά και μία με κίτρινα και συνοδέψτε τα με τα τσάτνι και τις γλυκόξινες μαρμελάδες που έχετε στο ντουλάπι σας, που ταιριάζουν απίθανα με τα τυριά. Συμβουλή μου! Προτιμήστε τα ελληνικά τυριά, όχι μόνο γιατί είναι κορυφαία, αλλά και γιατί θα σας βάλουν πιο άμεσα στο παραδοσιακό κλίμα των ημερών.
Για λευκά τυριά διαλέξτε διάφορα είδη φέτας (πικάντικες, ή απαλές, σκληρές ή μαλακές), βάλτε μπολάκια με γαλοτύρι, κατίκι ή τσαλαφούτι, συμπληρώστε με ανθότυρο, μανούρι, σφέλα, τουλουμοτύρι, μυζήθρες, μαλακά κατσικίσια τυριά τύπου σεβρ (όπως τα συγκλονιστικά κατσικίσια τυράκια Ιναχος από τη Μακρακώμη Φθιώτιδας) κ.ά. Μην αμελήσετε να προσθέσετε και κατσικίσιες φέτες ή άλλα λευκά κατσικίσια τυριά, για όσους γλεντούν την Τυρινή αλλά προσέχουν τη διατροφή ή τη σιλουέτα τους.
Για κίτρινα τυριά η ποικιλία είναι ακόμα μεγαλύτερη: Συνδυάστε γραβιέρες κάθε είδους (από σκληρές και πιπεράτες σαν παρμεζάνα έως μαλακές και βουτυράτες), κεφαλογραβιέρα Αμφιλοχίας, κεφαλοτύρι Κεφαλονιάς, αρσενικό Νάξου, κρασοτύρι από την Κω, Μετσοβόνε Ηπειρώτικο κ.ά.
Ρυζόγαλο
Τα ρυζόγαλα είναι μια νοστιμιά για όλους. Φτιάξτε ρυζόγαλο απλό, αρωματίστε το με κανελίτσα και σερβίρετέ το κάθε στιγμή της ημέρας, ζεστό ή από το ψυγείο.
Μια πιο πειραγμένη ιδέα είναι να ψήσετε το ρυζόγαλο στο φούρνο για να κάνει μια λαχταριστή κρούστα, ενώ θα συγκλονιστείτε αν σερβίρετε το ζεστό ρυζόγαλο, αντικαθιστώντας την κλασική κανέλα με μαρμελάδα ή γλυκό κουταλιού βύσσινο που θα καλύψει την επιφάνεια της κρέμας. Τσιζκέικ αλλά ελληνικά!
Τα παιδιά θα ενθουσιαστούν αν κρυώσετε τα ρυζόγαλα στο ψυγείο και τα σερβίρετε περιχυμένα με κουβερτούρα λιωμένη σε μπεν μαρί μαζί με λίγη κρέμα γάλακτος, συνταγή που τιμά δεόντως ο γιος μου ο Στέλιος!
Tastes great!