Βλέπω συχνά τον κόσμο στη λαϊκή ή στο σούπερ μάρκετ να βλέπει γογγύλια και γουλιά στο ράφι, να τα κοιτάζει, να τα περιεργάζεται και μετά να τα αφήνει ξανά στη θέση τους, προφανώς επειδή δεν ξέρουν πώς να τα μαγειρέψουν. Κι όμως, είναι πολύ νόστιμα και ευκολομαγείρευτα και αξίζει να τα αγοράσετε και να πειραματιστείτε.
Πώς τα διαλέγουμε
Όπως με όλους τους βολβούς, προτιμάμε τα βιολογικά. Διαλέγουμε τα στρογγυλά, τραγανά, γερά και σκληρά. Το μέγεθός τους δεν πρέπει να είναι μεγαλύτερο από ένα μεγάλο μανταρίνι.
Πώς τα καθαρίζουμε
Τα ξεφλουδίζουμε (συμβατικά ή βιολογικά) και, αν είναι μεγάλα, αφαιρούμε το εξωτερικό στρώμα της σάρκας γιατί είναι σκληρούτσικο. Αφαιρούμε επίσης τη βάση και την κορυφή τους με κοφτερό μαχαίρι.
Με τι ταιριάζουν
Στη γεύση θυμίζουν πολύ τα ραπανάκια αλλά είναι πιο έντονη και πιο γλυκιά. Ταιριάζουν σε αναρίθμητα πιάτα κατσαρόλας, με μοσχαράκι ή αρνάκι, μόνα τους ή όπου βαζετε και καρότα, πατάτες και κρεμμύδια. Με όλα αυτά κάνει τέλειο συνδυασμό.
Πώς τα μαγειρεύουμε
Tο γογγύλι είναι ένα φυτό της οικογένειας brassicace, το οποίο τρώγεται ολόκληρο ή σε κομμάτια, μόνο του ή σε συνδυασμό με άλλα λαχανικά αν το θέλετε ψητό στο φούρνο. Το κίτρινο γογγύλι (που ονομάζεται επίσης χρυσή μπάλα) και το νέο γογγύλι είναι πιο μαλακά. Για μια γεύση και ψαχνό πιο έντονο διαλέξτε καλύτερα το λευκό και το μοβ γογγύλι. Αλλά, πώς μπορούμε να τα μαγειρέψουμε καλά εφόσον είναι πλούσια σε νερό; Και με ποιο τρόπο θα κρατήσουμε ζωντανή τη γεύση τους; Μπορούμε να το φτιάξουμε στον ατμό, σε βραστό νερό ή ακόμα και στο τηγάνι. Στη συνέχεια, τα απολαμβάνουμε με σαλάτες, σε πουρέ ή ακόμα και σε σούπες με ψητά φουντούκια.
Γογγύλια στον ατμό
Για να διατηρήσουμε τις βιταμίνες και τα μέταλλα της γογγύλης, προτιμάμε να τα μαγειρέψουμε στον ατμό. Πλένουμε καλά τα γογγύλια σε άφθονο νερό για να αφαιρέσουμε ότι χώμα έχει μείνει. Απλά κόβουμε τα πράσινα φύλλα και τις ρίζες (τις μικρές ρίζες) των νέων γογγυλιών. Ξεφλουδίζουμε απλά τα άλλα είδη γογγυλιών. Αν είναι μικρά, μπορούμε να τα αφήσουμε ολόκληρα. Διαφορετικά, κόβουμε σε κομμάτια. Γεμίζουμε με νερό όπως κάνουμε συνήθως τον ατμομάγειρα. Βάζουμε τα γογγύλια στη θέση που είναι κανονικά για τα λαχανικά. Μαγειρεύουμε για περίπου 8 με 10 λεπτά. Εάν χρησιμοποιήσουμε χύτρα, τοποθετούμε τα γογγύλια σε ένα καλάθι ατμού. Ρίχνούμε λίγο νερό στη κατσαρόλα. Αφήνουμε 6 έως 8 λεπτά να βράσουν με τη χύτρα από τη στιγμή που θα ακούσουμε το σφύριγμα της βαλβίδας.
Γογγύλια σε βραστό νερό
Είναι πολύ εύκολη διαδικασία για να βράσουμε τα γογγύλια μας. Τα πλένουμε καλά με καθαρό νερό. Αν έχουμε επιλέξει νέα γογγύλια, απλά τα καθαρίζουμε πολύ καλά. Διαφορετικά, τα ξεφλουδίζουμε προσεκτικά με ένα αποφλοιωτή. Κόβουμε τις ρίζες και τα πράσινα φύλλα. Κόβουμε τα γογγύλια σε κύβους. Σε μια μεγάλη κατσαρόλα, βράζουμε πολύ αλατισμένο νερό. Μόλις το νερό πάρει βράση, βάζουμε τα γογγύλια. Υπολογίζουμε περίπου 20 έως 25 λεπτά, ανάλογα με το μέγεθος των κύβων. Ελέγχουμε το βράσιμο με ένα μαχαίρι. Είναι έτοιμα αν είναι μαλακά.
Μπορούμε να βάλουμε και ένα κύβο ζωμό κοτόπουλου στο νερό και να προσθέσουμε καρότα, πράσα, σέλινο, και πατάτες για μια νόστιμη σούπα που στο τέλος θα έχουμε μόνο να τα πολτοποιήσουμε.
Γογγύλια στο τηγάνι
Αν τα μαγειρέψουμε στο τηγάνι, θα καραμελώσουμε απαλά τα γογγύλια για να έχουν μια γλυκιά γεύση. Ξεκινάμε και πλένουμε τα γογγύλια. Στη συνέχεια κόβουμε τις ρίζες (τις μικρές ρίζες) και τα φύλλα. Ξεφλουδίζουμε με έναν αποφλοιωτή. Εάν επιλέξουμε νέα γογγύλια, απλά τα ξεπλύνουμε με καθαρό νερό. Μπορούμε να κρατήσουμε τα φύλλα για να τα σερβίρουμε με τη σούπα. Κόβουμε τα γογγύλια μας σε μικρούς κύβους. Σε μια μεγάλη κατσαρόλα ή σε ένα wok, λιώνουμε λίγο βούτυρο. Σοτάρουμε τα γογγύλια για 5 λεπτά. Προσθέτουμε μια μεγάλη κουταλιά σούπας μέλι ή σάλτσας σόγιας και συνεχίζουμε το μαγείρεμα για 5 λεπτά. Τα γογγύλια θα καραμελώσουν και θα λιώσουν. Τα απολαμβανουμε αμέσως.
Γογγύλια στο φούρνο
Ξεκινάμε και πλένουμε τα γογγύλια. Στη συνέχεια κόβουμε τις ρίζες (τις μικρές ρίζες) και τα φύλλα. Ξεφλουδίζουμε με έναν αποφλοιωτή. Εάν επιλέξουμε νέα γογγύλια, απλά τα ξεπλύνουμε με καθαρό νερό. Τα κόβουμε σε λεπτές φέτες και αν θέλουμε προσθέτουμε και άλλους βολβούς (γλυκοπατάτες, πατάτες, ρέβες, παντζάρια). Τα ραντίζουμε με ελαιόλαδο, πασπαλίζουμε με αλατοπίπερο και τα ψήνουμε στο φούρνο ή στο γκρίλ για 10-15 λεπτά ανάλογα με το πάχος τους. Ψητά μπορούν να γίνουν μια ωραιότατη χειμωνιάτικη σαλάτα με ένα σκορδάτο ντρέσινγκ.
©Ντίνα Νικολάου
Yummy